Nadmierna senność w ciągu dnia? Poznaj oreksyny!

Jestem przekonany, że wielu moich czytelników dotyka bezsenność, czy chroniczne zmęczenie. Bardzo często przyczyną takich objawów jest niedobór oreksyn. 

Oreksyny A i B to stosunkowo niedawno (1998 r) odkryte neuropeptydy, które syntetyzowane są one głównie w neuronach zlokalizowanych w obszarze bocznego podwzgórza. Jednakże znajdują się również w :przewodzie pokarmowym, trzustce, nadnerczach, jądrach, szyszynce, przysadce, neuronach współczulnych, nerwie błędnym, czy siatkówce. 

Funkcje oreksyn są następujące:

• Regulują stan pobudzenia i fazę snu – zapobiegają zasypianiu i podtrzymują czuwanie. Rola ta wynika z ich bezpośredniego działania pobudzającego neurony odpowiedzialne za regulację stanu sen – czuwanie, ale również pośredniego działania hamującego, związanego z pobudzaniem neuronów GABA-ergicznych;
• Wywołują zachowania pokarmowe;
• Biorą udział w regulacji homeostazy, emocji, układu nagrody, mają wpływ na uzależnianie się.

Obniża poziom oreksyny (obniżając stan naszego czuwania):

• cukier - konkretnie wysoki stan glukozy we krwi;
• wysoki poziom leptyny, który bardzo często przyczyną jest otyłość.

Zwiększa poziom oreksyny (pobudzając nas i zabezpieczając przed sennością):

• grelina - wzrasta gdy odczuwamy głód;
• spożywanie odpowiedniej ilości aminokwasów endogennych.

Podsumowanie

Jeśli chcemy w pewien sposób zapobiec powstawaniu okresów chronicznego zmęczenia, czy bezsenności powinniśmy zminimalizować spożycie produktów o wysokim indeksie glikemicznym jak cukier. Dodatkowo wskazane jest nieprzejadanie się - lepiej zjeść mniej, niż na umór. Niezbędne jest również spożycie chudego i pełnowartościowego źródła białka np. jaja. Na koniec - warto jest być aktywnym fizycznie, co również zabezpieczy przed otyłością!

Bibliografia:

• http://pl.wikipedia.org/wiki/Narkolepsja
• Aleksandra Jawiarczyk, Marek Bolanowski Akademia Medyczna we Wrocławiu "Oreksyny – neuropeptydy o działaniu plejotropowym"
• Zakład Neuroendokrynologii Klinicznej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie  "Rola oreksyny A w regulacji homeostazy energetycznej, sekrecji hormonalnej, regulacji rytmu sen-czuwanie i patogenezie narkolepsji" 
• Dorota Badowska "Dwa peptydy by rządzić wszystkimi,czyli neurobiologia rytmów dobowych"